ច្បាប់កូនចៅល្បើក
បទព្រហ្មគិតិ
១/ឨកូនស្ងូនតែមួយ ទុកជាត្រួយត្រួលគំនិត កូនអើយមាសតាំងចិត្ត តាំងចរិតគិតឨយឆ្ងល់។ ពាក្យចាស់ពាក្យពីព្រេង ទោសខ្លួនឯងមើលពុំយល់ ទោសគេតូចសោតសល់ រមិលយល់ប៉ុនទាំងភ្នំ ។ ចូលព្រៃសត្វសាហាវ រកអំពាវគ្នាមកជុំ ដល់បានស្ករទឹកឃ្មុំ ពួនក្នុងផ្ទះស៊ីម្នាក់ឯង ។ បានហើយចង់បានទៀត ខំឆ្លៀតបៀតមិនគិតក្រែង មើយយល់តែម្នាក់ឯង មិនយល់គេឯងទៀតផង ។ ៥/នឹងស៊ីចង់ពិសា ខ្ជិលទំពារឨយម៉ត់ហ្មង យល់នាមថាជាបង យល់ឯងផងថាជាក្មួយ ។ យល់តាថាជាដូន យល់ឯកូនថាជាក្មូយ យល់ពីថាជាមួយ យល់ឯព្រួយថាជាសុខ ។ យល់ទោសថាជាគុណ យល់ឯបុណ្យថាជានរក យល់ល្អថាជាអាក្រក់ យល់លាកថាជាផ្កា ។ ស្លៀកស្បង់មិនកោរសក់ ឆ្លុះកញ្ចក់ធ្មេចនេត្រា យល់សេះថាជាលា យល់គថាជាកណ្តុរ ។ នេះពាក្យលោកពីព្រេង អ្នកណាឈ្វេងប្រាជ្ញាយល់ ឃើញថ្លុកកុំថាថ្នល់ ក្រែងកំហលកំហុសមាន ។ ១០/អ្នកប្រាជ្ញាកាន់ពាក្យទៀង កុំឨយល្អៀងពាក្យបុរាណ កុំដើរផ្លូវបំពាន ពាក្យអ្នកចាស់លោកដៀលថា ។ ពាក្យនេះពីព្រេងព្រឹទ្ធ គួរឨយគិតពិចារណា កុំអួតអាងអាត្មា ថាចំណេះចំណាំមាន ។ ដេកយប់កុំដេកថ្ងូរ ខ្លាចក្តីទូជ៌នដល់ប្រាណ បើស៊ីកុំតាមឃ្លាន គិតប្រមាណគ្រប់គ្នីគ្នា ។ លើកដាក់តាមកំលាំង កុំភើចខ្លាំងឈឺដល់ស្មា ប្រើគេប្រើឨយជា កុំសសន់រាន់សៅដៅ ។ ទោះដើរកុំរួសរាន់ គិតឨយគ្រាន់សឹមដើរទៅ កុំឨយអាប់អាស្រូវ កើតដំនៀលដល់អាត្មា ។ ១៥/កុំយល់ឆ្អិនជាឆៅ កិច្ចក្នុងក្រៅមានតម្រា កុំអាងតែប្រាជ្ញា ចោលក្បូនច្បាប់លោកព្រងនាយ ។ ស្រដីឨយស្រួចស្រេច គិតសេចគ្រេចកុំគិតងាយ រំពឹងឨយវែងឆ្ងាយ យល់លង្វែកសព្វនានា ។ ពាក្យព្រេងលោកស្រដី ថាកុំបីចិញ្ចឹមខ្លា ពាក្យព្រេងលោកឧបមា គិតត្រង់ណាធ្វើឨយបាន ។ កាន់កពស់ឨយខ្ជាប់ ខ្លាចក្រឡាប់ខាំឯប្រាណ អូសទូកកុំឨយល្អាន ទឹកថ្លាលោតកុំឨយល្អក់ ។ ស្លឹកឈើឥតកំរើក បើកក្រើកត្បិតខ្យល់បក់ ទឹកថ្លាល្គឹកបើល្អក់ ត្បិតរលកខ្លាំងសោះសា